رعایت ادب، حضور قلب و پی‌بردن به ارزش و اهمیت حجاب از جمله حكمت رعایت حجاب اسلامی زن در هنگام نماز است.
 
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس، واجب نیست زنان با چادر نماز بخوانند، هر لباسی كه بتواند حد شرعی پوشش را در نماز داشته باشد، می‌توان در نماز از آن استفاده كرد، مراجع عظام تقلید در جواب این سوال كه زن در هنگام نماز چه مقدار از بدن را باید بپوشاند؟ می‌فرمایند «باید تمام بدن و موى خود را به جز صورت (به مقدارى كه شستن آن در وضو واجب است)، دست‏ها تا مچ و پاها تا مچ را بپوشاند، اما براى آنكه یقین كند كه مقدار واجب را پوشانده است، باید مقدارى از اطراف صورت و پایین‏تر از مچ را نیز بپوشاند.( توضیح المسائل مراجع، م 789 آیت اللّه وحید، توضیح المسائل، م 795 و آیت اللّه خامنه‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 734.)
 در مورد حجاب زنان در نماز، در روایات، به دلیل و روایت خاصی كه حكمت آن را بیان كند، برخورد نكرده‌ایم، در حالی كه اصل وجوب پوشش زنان در آن‌ها بیان شده است، در عین حال كه می­دانیم و اطمینان داریم احكام دین اسلام بر اساس مصالح واقعی است كه خداوند عالم به تمام اسرار آن­ها آگاهی داشته، بر بندگان مقرر و معین كرده تا به مصالح واقعی احكام دست یافته و به سعادت و كمال برسند.
 همچنین به عنوان یك حكمت عام در احكام دین اسلام می­دانیم كه مقررات الهی سنجشی برای میزان تعبد و تسلیم انسان در مقابل پروردگار است كه چقدر اهمیت و ارزش به رضای الهی می­نهد، اگر خواسته دل بر خلاف رضای الهی باشد، چگونه عمل خواهد كرد و میزان تعبد و تسلیم او در مقابل آفریدگار جهان و عالِم به تمام اسرار هستی چگونه خواهد بود.
 حكمت پوشش بدن و رعایت حجاب اسلامی بر زن در حال نماز پنهان كردن و مستور نمودن خود از خدا نیست؛ زیرا چیزی از علم خدا پنهان نیست، خداوند بر همه چیز در همه حالات آگاه است، لكن حكمت‌های دیگری در كار است كه ممكن است موارد زیر نیز از حكمت‌های حجاب در هنگام نماز باشد:
 
رعایت ادب
 یكی از حكمت‌های این حكم رعایت ادب است؛ یعنی بدون ستر عورت و پوشش لازم هنگام نماز خواندن نوعی بی‌احترامی به حساب می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید، این مسئله در تمام ادیان در هنگام عبادت وجود داشته و حفظ حجاب برای زنان دارای اهمیت ویژه بوده است.
 
حضور قلب
 حكمت دیگر این است كه رعایت حجاب و آداب دیگر در نماز مانند پاك بودن بدن و لباس در تحصیل حضور قلب مؤثر است، رعایت این برنامه‌ها شخص را از غیاب به حضور می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رساند، پرده‌ها و حجاب‌هایی را كه میان بنده و خدا ایجاد شده است، كنار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌زند.
 در دین اسلام برای نماز و ایستادن در مقابل پروردگار و راز و نیاز با او، آداب و احكامی قرار داده شده تا انسان آمادگی لازم برای حضور در مقابل پروردگار را پیدا كند، مانند طهارت، رعایت قبله، حجاب نیز یكی از آداب لازم برای نماز است كه با رعایت و توجه به حجاب آمادگی لازم برای نماز خواندن را پیدا می‌كند.
 
پی بردن به ارزش و اهمیت حجاب
 حكمت دیگری برای پوشش در هنگام نماز تأكید در موضوع پوشش و حجاب بانوان است، حجاب و پوشیده بودن بدن زن پسندیده و محبوب خدا است، این حكم به زنان مسلمان می‌فهماند كه حجاب مطلوب خداوند است، به گونه‌ای كه حتی در نماز از زن مسلمان خواسته با حفظ حجاب با خداوند سخن گوید، چون او بنده‌اش را این گونه می‌پسندد، نیز می‌تواند تمرینی برای زنان با ایمان باشد كه در حفظ حجاب به هنگام برخورد با نامحرمان كوشا باشند، حفظ حجاب در میان جامعه اهمیت بسیار دارد،
 چه بسا حكمت‏های دیگری نیز وجود داشته باشد كه از آن‏ها آگاهی نداشته باشیم.

صبح فرزند نوجوانم را بیدار مى‌كنم و به آرامى براى نماز آماده مى‌سازم، وقتى نماز را بر پا مى‌كند به او اقتدا مى‌كنم و پس از نماز مى‌گویم: «عزیزم! دوست دارم به نمازى اقتدا كنم كه فرشتگان آسمان به آن افتخار مى‌كنند».
 
  
چرا فرزندان ما نسبت به نماز صبح سست‌تر هستند و چگونه آنها را برای نماز صبح بیدار كنیم؟ چرا كودكان و نوجوانان براى اداى فریضه نمازصبح بر نمى‌خیزند یا به سختى و با غرولند و پرخاشگرى بر مى‌خیزند؟ محمدرضا سنگرى كارشناس مركز تخصصی نماز این گونه به این پرسش پاسخ می‌دهد:
 
 
كم نیستند كودكان و نوجوانانى كه نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء را -باوجود تعداد بیشتر ركعات- مى‌خوانند، اما از خواندن نماز صبح اكراه دارند، حقیقت این است كه خواب صبحگاهى شیرین و دلچسب است و به قول صائب: آدمى پیر چو شد حرص جوان مى‌گردد / خواب در وقت سحرگاه گران مى‌گردد.

بقیه در ادامه مطلب

شكیات نماز 23 نوع است، به 6 مورد آن نباید اعتنا كرد، 9 مورد آن صحیح است كه هنگام بروز نباید نماز را شكست، 8 مورد شك‌هایی است كه نماز را باطل می‌كند.

برخی اوقات اتفاق افتاده است كه نمازگزار در تعداد ركعات، سجده و امثالهم دچار شك و تردید شود، واحد پرسش و پاسخ مركز تخصصی نماز در خصوص شكیات نماز این‌گونه پاسخ می‌دهد:
 همیشه سعی كنید هنگام شك به یك طرف گمان بیشتری پیدا كنید و به همان عمل كنید كه این بهترین روش برای از بین بردن شك است، اما اگر بعد از فكر كردن نتوانستید، یك طرف را ترجیح دهید به وظیفه شاك كه در زیر می‌آید، عمل كنید. 
 
 شكیات نماز 23 نوع است، به 6 مورد آن نباید اعتنا كرد، 9 مورد آن صحیح است كه هنگام بروز نباید نماز را شكست، 8 مورد شكهایی است كه نماز را باطل می‌كند.

سرّ باطنی مسواك زدن قبل از وضو این است كه مجرای ذكر خداوند منان پاك باشد، زیرا دهان مجرای قرآن است و اگر آلوده بود، خواندن نماز كه قسمت عمده آن قرآن است، اثر كافی را نمی‌بخشد.

به گزارش خبرگزاری فارس، آیین مقدس اسلام آن چنان برای مسواك زدن ارزش قائل است كه پیامبر گرامی اسلام آن را سنت انبیاء الهی دانسته‌اند «السّواك من سُنن المرسلین» و حتی به صورت امر به معروف به مؤمنینی كه از این سنت نبوی غفلت می‌ورزند، هشدار می‌دهد . اینكه قبل از وضو دستور به مسواك زدن داده شده است و چه اسرار باطنی در آن نهفته است، واحد پرسش و پاسخ مركز تخصصی نماز این گونه بیان می‌كند: مسواك نماد پاك كردن ظاهر و باطن دهان می‌باشد، سر ظاهری مسواك این است كه اگر پسماند غذا در دهان باقی مانده است، خارج شود و دهان هنگام ذكر تمیز باشد. در هنگام نماز دهان خوشبو باشد تا موجب اذیت خود و دیگران هنگام قرائت نشود، رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود «راه قرآن را پاك نگاهدارید»، گفتند «ای رسول خدا! راه قرآن چیست؟»، فرمود «دهان شما»، گفتند «به چه پاك كنیم؟»، فرمود «با مسواك زدن»[i] آن قدر مسواك برای نماز مهم است كه پیامبر اكرم (ص) فرمودند «لا ان اشق على امتى ، لامرتهم بالسواك مع كل صلوه»، «اگر بر امت من سخت و دشوار نبود، هر آیینه به آنها دستور مى‌دادم كه با هر نماز مسواك بزنند»،[ii]
در مورد زیاد شدن ثواب نماز با مسواك فرمودند «ركعتین بسواك، احب الى الله - عزوجل - من سبعین ركعه بغیر سواك »؛ «دو ركعت نماز با دندان‌هاى مسواك زده، نزد خداوند از هفتاد ركعت نماز بدون مسواك بهتر است».[iii]
سر باطنی این عمل این است كه مجرای ذكر خداوند منان پاك و تمییز باشد، زیرا دهان مجرای قرآن است و اگر آلوده بود، خواندن نماز كه قسمت عمده آن قرآن است، اثر كافی را نمی‌بخشد، چرا كه اگر آب زلال را از نهر كثیف و لایروبی نشده بگذرانید، هر چند آب تمیز باشد، تیره می‌شود، لذا بنده‌ای كه در مقابل خالق خود برای لحظاتی به فیض حضور می‌رسد، شایسته است همه اعضا و جوارحش حتی دهانش كه مجرای ذكر نورانی است، پاك و تمیز باشد.

پی‌نوشت‌ها:
 
[i] قال رسول الله(ص): نظِفّوا طریق القرآن.قیل: یا رسول الله و ما طریقُ القرآنِ؟قال: افواهكم. قیل: بماذا؟قال: بالسوّاك.» بحار ج921 ص 213
 [ii] (میزان الحكمه، ج 4، ص 597)
 [iii] (سفینه البحار، ج 1، ص 675)

شستن دست قبل از وضو مقدمه‌ای برای درك فیض حضور در محضر خالق یكتا باشد و این عمل، نمادی برای شستن دست از دنیا و علایق آن به هنگام نماز است.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس، از هنگامی كه وضو گرفتن را یاد گرفته‌ایم، به طور سنتی گفته‌اند؛ دست خود را قبل از وضو بشوئید، گاهی موارد نیز مشاهده شده است كه برخی از افراد شستن دست را جزئی از موارد وضو گرفتن دانسته‌اند و برخی دیگر نیز این سؤال در ذهن‌شان نقش می‌بندد كه به راستی تاكید شستن دست قبل از وضو برای چیست؟، واحد پرسش و پاسخ مركز تخصصی نماز در پاسخ می‌گوید:
 نماد شستن دست قبل از وضو این است كه انسان از تمام آلودگی‌های جسمی، روحی و دنیوی پاك شود.
 
ما را خواهى ز خویشتن دست بشوى / خود را یله كن پس آنگهى ما را جوى
 
بدیهی است دست انسان در طول روز با اجسام كثیف برخورد می‌كند، شستن دست‌ها قبل از وضو مستحب شمرده شده است تا مقدمه‌ای برای درك فیض حضور در محضر خالق یكتا باشد و این عمل نمادی برای شستن دست از دنیا و علایق آن به هنگام نماز است.
 انسان با این عمل به محضر خدای خود ابلاغ می دارد، خدایا به هنگام شوق دیدار تو از همسر، فرزند، ثروت و هستی دنیا دست كشیدم و فقط تو را می‌طلبم، پس خدایا همان‌گونه كه جسمم را پاك می‌گردانی، روحم را نیز مطهر گردان، لذا در هنگام دست شستن از گناه و آلودگی‌های دنیا اول طلب توبه و پاكی روح كنیم و سپس پاكی جسم را بطلبیم «اللّهُمَّ اجْعَلنى مِنَ التّوّابینَ واجْعَلنى مِنَ المُتطهّرینَ»؛ «پروردگارا! مرا از توبه كنندگان و پاكان قرار ده».

شست‌وشوی ظاهری اعضای وضو نماد طهارت باطنی است و اگر این اعضا گناه نكند، مسلماً قلب انسان نیز پاك می‌ماند.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس، برای وضو گرفتن، دین اسلام بر برخی از اعضای بدن تاكید می‌كند، اینكه چرا در وضو اعضای ظاهری را می‌شوییم؟ واحد پرسش و پاسخ مركز تخصصی نماز این چنین به این سوال پاسخ می‌دهد:
 اینكه ظاهر این اعضا را می‌شوییم به سبب آن است كه این اعضاء بیش از همه اعضاى بدن با مردم مواجه است و با آنها تماس نزدیك دارد، این اعضا بیش از همه اعضاى دیگر با پلیدی‌ها و آلودگی‌ها برخورد مى‌كند، از این رو در معرض آلوده شدن قرار مى‌گیرد، همچنین با این اعضا می‌خواهیم خداوند را ستایش كنیم، چشم، دست و لب.
 اما معنی باطنی این است كه چون بیشترین خطا و اشتباه از این اعضا صادر می‌شود، لذا شستشوی ظاهری دادن آن، نماد شستشوی باطنی است و اگر این اعضا گناه نكند، مسلماً قلب انسان نیز پاك می‌ماند.
 دین مبین اسلام آن قدر ظریف است كه حتی برای وضو كه مقدمه نماز است، مقدماتی قرار داده است، چرا كه این وضو باید طهارت باطن برای انسان ایجاد كند، لذا در روایت آمده است «الوضوء نور»، مسلماً لازم است، كلید نماز برای ایجاد پاكی باطنی، پاكی باطن را دارا باشد. برای به دست آمدن این طهارت باطنی برای انسان توسط وضو از همان ابتدای دیدن آب ادعیه و اذكاری وارد شده است. 

عده ای از دانشمندان الهی و غیر الهی به این مطلب رسیده اند كه تنها در سایه ی مذهب و دین و دعا و نیایش با خداست كه می توان روان سالمی داشت.
 
 در واقع دعا و نماز، قوی ترین نیرویی است كه انسان ها می توانند ایجاد كنند؛ نیرویی كه چون قوه ی جاذبه ی زمین، وجودی حقیقی دارد و رابط انسان با خالق خود است.

- دعا و نماز

دعا و نماز در حقیقت عبارت است از رابطه‏ای صمیمانه بین آفریدگار و آفریده، كه انسان به وسیله آن از اعماق قلب با خالق خویش سخن می‏گوید. از این رو دعا و نماز هم به درگاه خداوند مقبول و خوش‏آیند است و هم به انسان كمك می‎كند تا غم از دل بزداید و بار روح را سبك‏تر سازد حتی گفته شده است: خداوند مشتاق شنیدن دعا و نماز عادلان و نیكوكاران است.

كسی كه دعا و نماز می‏خواند باید چشمانش را پائین افكنده و قلبش را متوجه بالا سازد و باید نزد خود چنین مجسم كند كه خداوند مقابل او است چنان كه در كتاب مزامیر داود (تهیلیم) فصل 16 آیه 8 می‏فرماید: «خداوند را همیشه پیش روی خود می‏دانم». در تلمود؛ براخوت، 28 ب آمده است: «هنگامی كه شما دعا و نماز می‏خوانید بدانید كه در حضور چه كسی ایستاده‏اید».

بقیه در ادامه مطلب

متن اين سؤال و پاسخ حضرت آيت‌الله سبحاني كه در سايت خبري حوزه‌نيوز منتشر شده به شرح ذيل است:

* چرا شيعيان با دست باز نماز مي‌خوانند؟

قرار دادن دست راست بر روي دست چپ در نماز (دست بسته نماز خواندن) از اموري است كه استحباب آن بين فقهاي سه مذهب از مذاهب چهارگانة اهل سنّت مشهور است: حنفي‌ها مي‌گويند: روي هم گذاشتن دست‌ها در نماز، سنّت است و واجب نيست، و براي مرد بهتر است كه كف دست راستش را بر پشت دست چپ، زير ناف قرار دهد، و زن دست‌ها را بر سينه‌اش بگذارد.

شافعي‌ها مي‌گويند: گذاشتن دست روي يكديگر، در نماز، براي مرد و زن سنّت است و بهتر است كه كف دست راست را بر پشت دست چپ زير سينه و بالاي ناف به سمت چپ قرار دهد.

بقیه در ادامه مطلب

جالب این جاست كه در اذكار نماز تنها یك جا سخن از" من" به میان می آید و آن زمانی است كه بنده ی ناتوان، در نهایت ذلت در مقابل پروردگار خود، كرنش می كند و به ركوع می رود. پس آن گاه خود را در مقابل آفریننده خویش به خاك می اندازد و به سجده می رود و می گوید: سبحان ربی الاعلی و بحمده.

حضرت علی (علیه السلام): نماز، داروی تكبر است.
نارسیس نام پسر جوان افسانه ای است، كه در دوران قدیم، تصویر خود را در آب زلالی مشاهده كرد و نه یك دل بلكه صد دل، عاشق خود شد!؟

و این داستان عجیب، وجه تسمیه ای برای معرفی نوعی اختلال موسوم به اختلال شخصیت خود شیفته (۱) (narcissistic personality disorder) گردید.

بقیه در ادامه مطالب

خیلی از همسرها می‌پرسند، كه همسر ما نسبت به نماز سنگین است. بچه‌ی ما سنگین است. دامادم، عروسم، ،داداشم نماز برایش سنگین است. چه كنیم؟ قرآن می‌گوید: دلیل اینكه نسبت به نماز سنگین است، «إِنَّها لَكَبیرَةٌ» كبیر یعنی چه؟ سنگین و بزرگ است. «إِلاَّ عَلَی الْخاشِعینَ» آن كسی كه نماز برایش سنگین است، معلوم می‌شود خشوع ندارد.

بالاترین ذكر خدا نماز است، «أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْری» (طه/۱۴) بالاترین ذكر خدا قرآن است. «نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْر» (حجر/۹) یعنی «نَحْنُ نَزَّلْنَا القرآن».

اگر كمی در قرآن تأمل كرده و آیات قرآن را با دقت بیشتری نگاه كنیم خواهیم دید كه قرآن پر است از نكات آیاتی كه ارز تابلو كردن و نگاه كردن مداوم بر ان را دارا می باشد .

در اینجا به چند تا از این آیات قرآن كریم توجه می كنیم .

روحیه‌ی خشوع و تواضع، شرط نیایش و نماز

بقیه در ادامه مطلب